نویسنده: صمصام صانعی

نام علمی:

Carica papaya L.، نام فرانسه Papayer و نام انگلیسی آن Papaya می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، پاپایا، بباز و بابایا نامیده شده است.

تیره گیاه:

پاپایاسه Papayaceae

نوع گیاه:

درخت

مشخصات ظاهری:

درختی است دو پایه به ارتفاع حدود 4 متر گاهی موارد بیشتر با ساقه‌ای استوانه‌ای و تقریباً بدون شاخه، ساقه آن در قسمت قاعده توپر و مقاوم و در قسمت انتهایی رأس حالت اسفنجی و تقسیم شده به جدارهای گوشتدار از ناحیه داخل است. پوست تنه درخت تقریباً ضخیم و متمایل به سبز و پوشیده از یک قشر نازک خاکستری می‌باشد. برگ‌های آن بزرگ به طول حدود 40 سانتی‌متر و دارای دمبرگی دراز می‌باشند. تمام برگ‌های گیاه در قسمت انتهایی واقع شده به طوری که امتداد تنه درخت بدون برگ مشاهده می‌شود. مسکن سرفه‌های مقاوم و خلط‌آور، دفع کننده انواع کرم‌ها از بدن و برطرف کننده سوءهاضمه، برطرف کننده کم خونی دختران جوان و ضد باکتری می‌باشد. در ضمن برای بزرگ شدن طحال، لکه‌های پوستی، کک مک‌های صورت، اگزما، پسوریازیس، ورم پاها و عقب افتادن قاعدگی نیز مفید است پهنک برگ‌ها منقسم به حدود 7 تا 11 تقسیم عمیقِ دندانه‌دار و گل‌های آن نر و ماده که در بین برگ‌های رأس ساقه‌ها ظاهر می‌شوند. گل‌های نر آن سفید مایل به زرد و گل‌های ماده سفید برفی و میوه‌اش بزرگ به طول حدود 30 سانتی‌متر و به قطر حدود 15 سانتی‌متر که پس از رسیدن به رنگ زرد مایل به نارنجی در می‌آید و در داخل میوه تعداد زیادی دانه‌های قهوه‌ای رنگ وجود دارد.

طبیعت میوه:

طبق نظر حکمای سنتی طبیعت آن گرم و تر است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب نواحی گرم و مساعد بعضی از مناطق کشورها و جزایر بخصوص جزایر موریس، آنتیل و هائیتی و در کشورهای هند، برزیل، کلمبیا و در بسیاری از نواحی آمریکای جنوبی به حالت نیمه وحشی انتشار دارد. این درخت در ایران نمی‌روید ولی در بعضی از نواحی جنوب مانند میناب و چابهار پرورش داده می‌شود.  

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در میوه:

پاپائین، کارپائین و غیره در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

میوه

نحوه مصرف:

معمولاً میوه‌ی رسیده مصرف خوراکی دارد.

خواص درمانی:

مسکن سرفه‌های مقاوم و خلط‌آور، دفع کننده انواع کرم‌ها از بدن و برطرف کننده سوءهاضمه، برطرف کننده کم خونی دختران جوان و ضد باکتری می‌باشد. در ضمن برای بزرگ شدن طحال، لکه‌های پوستی، کک مک‌های صورت، اگزما، پسوریازیس، ورم پاها و عقب افتادن قاعدگی نیز مفید است.

تذکر:

مصرف آن برای خانم‌های باردار و مادران شیرده مضر است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.